wtorek, 15 grudnia 2009

Szkodniki róż
















Róże są atakowane przez wiele różnych szkodników, które
czynią szkody tak duże jak i te wywołane przez grzyby.
Należy się pogodzić z tym, że zawsze jakieś osobniki
będą podjadać nasze róże, nie wolno próbować ich redukować,
ponieważ im większa różnorodność ogrodowej
fauny, tym mniejsze ryzyko, że jedna z populacji nadmiernie się rozwinie i będzie plagą.
Starajmy się używać jak najmniej insektycydów, które zabijają
także pożyteczne owady, takie jak na przykład biedronki,
pomagające w walce z mszycami.
Również ptaki są pomocne w tym zakresie, więc warto
zapewnić im dobre miejsce na gniazdo (skrzynki,
niskie i wysokie krzewy, żywopłoty i pnącza). 

SZKODNIKI NA PĘDZIE
Mszyce
pluskwiaki mogą być pomarańczowe, czerwone,
czarne lub zielone.
Pierwsze kolonie mszyc pojawiają się już wiosną i wysysają
sok z delikatnych, młodych pędów, co skutkuje obniżeniem
żywotności rośliny.
Wzrost może ulec zahamowaniu lub zaburzeniu, porażone pąki
zwykle nie rozwijają się lub są zdeformowane.
Wydzielona przez mszyce lepka rosa miodowa to doskonała
pożywka dla rozwoju grzybów sadzakowych.
Dość skutecznie na mszyce działa zastosowanie oprysków
biologicznych, które nie szkodzą przyrodzie:
- spłukanie krzewu mocnym strumieniem wody od dołu
w górę (mniejsze uszkodzenia)
-preparat przyrządzony z 1 l wody, 2 łyżek octu i łyżeczki
płynu do mycia naczyń (dla zwiększenia przyczepności)
-rozcieńczona z wodą cola
-litr świeżej serwatki wymieszanej z litrem wody, do stosowania
raz w tygodniu
-3 l ciepłej wody, pół szklanki nalewki z litra petów 
(uzbierany litr petów zalać wodą i zostawić na noc), kilka kropli Ludwika 
lub innego płynu do mycia naczyń, ok. 100ml octu winnego.

Jeśli jest to duża inwazja i takie opryski nie
wystarczają, wówczas należy sięgnąć po środki chemiczne.
Oprysk należy powtórzyć po kilku dniach. 

Bruzdownica pędówka i zwiot różany
larwy żerują w rdzeniach młodych pędów powodując więdnięcie
wierzchołków, zamieranie, czernienie.
Po podłużnym rozcięciu pędu larwa bruzdownicy znajduje się
w górnym odcinku wydrążonego korytarza a larwa zwiotu - w dolnym.
Porażoną część należy odciąć i spalić. 

Pienik ślinianka
w maju i w czerwcu może pojawić się na pędach biała, 
pienista ciecz.
Wewnątrz tej pianki chowa się mały żółtozielony owad - pienik
ślinianka.
Wysysa on soki z rośliny, ale nie powoduje większych szkód.
Jeśli porażonych jest tylko kilka pędów, wystarczy odłamać je
palcami, jeśli jest więcej takich skupisk, należy zmyć silnym
strumieniem wody piankę i zastosować odpowiedni środek
chemiczny. 

Tarcznik różowiec
małe, strupiaste tarczki tworzą skorupę na starych,
zaniedbanych pędach.
Powoduje to zahamowanie wzrostu rośliny.
Przy nielicznych szkodnikach wystarczy posmarowanie
takich miejsc spirytusem metylowym, duże powierzchnie
wymagają oprysków, które należy przeprowadzić mocnym
strumieniem z opryskiwacza, aby podważyć tarczki.

SZKODNIKI NA LIŚCIACH
Chrabąszcz majowy
duże, brązowawoczerwone chrząszcze, które w maju i czerwcu
robią na liściach nieregularne wżery.
Chrząszcze należy zbierać i niszczyć. 

Gąsienice
zwójka różaneczka i różóweczka oraz płatkówka rożóweczka
są najczęściej występującymi motylami na różach.
Ich gąsienice żerują ukryte w zwiniętych liściach lub sprzędzionych
pędach wierzchołkowych, wygryzając nieregularne dziury zarówno w
liściach, jak i pąkach kwiatowych.
Okresy żerowania gąsienic to maj i czerwiec oraz lipiec i sierpień.
Jeśli nie są zbyt liczne, można je wyzbierać ręcznie. 

Miniarki liściowe
mają barwę szarą, czarną lub brązową, ciało drobne.
Dorosłe osobniki to niewielkie, czarno-żółte muszki.
Zimują zwykle w glebie pod roślinami, na których żerowała
larwa.
Wylot muchówek następuje od kwietnia do czerwca.
Szkodnikami są wyłącznie larwy, które wygryzają
korytarze w liściach (białawe kanały).
Larwy nie zmieniają liści.
W wyniku ich działania zasycha blaszka liściowa.
Uszkodzone liście należy zbierać i palić. 

Miesierka różówka
pszczoła samotnica.
Samica przy pomocy żuwaczek wycina z liści
róży większe owalne i mniejsze okrągłe fragmenty,
z których buduje komory lęgowe dla larw.
Jej działanie można poznać po charakterystycznie
wyciętych - regularnych, zatokowych wyżerach na
brzegach liścia.
Zwalczanie nie jest konieczne. 

Nimułka różana
działa głównie na wiosnę i w lecie, zwłaszcza w ciepłe dni.
Nimułka wstrzykuje do liści płyn, powodując ich zwijanie
się do środka.
Po przebiciu liścia składa jaja od spodniej strony.
Larwy, które się z nich wylęgają są chronione przez
powstały kokon.
Zjadają one liść a gdy są dojrzałe opadają na ziemię, gdzie się
przepoczwarczają.
Larwy te nie robią większych szkód, można je zostawić w spokoju,
lecz choroba wówczas będzie powracać co roku.
Jednak  nie będzie powodem większych zniszczeń.
Można także porażone liście zerwać i zgnieść w palcach
a następnie spalić. 

Obnażacz różówka
larwy osiągają długość do 20 mm, mają kolor niebieskawozielony
z czarnymi plamami wokół brodawek.
Wyjadają zewnętrzną warstwę komórek (mezofil) ze spodniej części
liścia, przez co powstają półprzezroczyste plamy.
W niewielkich ilościach nie wywołują dużych szkód, wiele
larw zostaje zjedzonych przez ptaki. 

Przędziorek chmielowiec
najszybciej się rozwija na krzewach rosnących w zacisznych,
nasłonecznionych miejscach, szczególnie przy nagrzanych, jasnych
ścianach budynków, np. na krzewach róż pnących.
Roztocze żeruje na dolnej stronie liści.
W miejscu żerowania na górnej stronie powstają niewielkie plamki,
przy dużej liczbie szkodników liście żółkną i opadają.
Przy dużym zagęszczeniu szkodniki przechodzą na pąki kwiatowe,
snując delikatną pajęczynę.
Ich rozwojowi sprzyja sucha i ciepła pogoda.
Bardzo trudne do zwalczenia. 

Skoczek różany
na górnej stronie liścia pojawiają się liczne, blade plamki
spowodowane wyssaniem soku.
Na spodniej stronie widać długie biało-żółte owady wielkości mszycy,
ale nieco węższe.
Duże osobniki mogą latać.
Pierwsze pokolenie pojawia się pod koniec maja i w czerwcu, drugie
w sierpniu i we wrześniu.
Skoczki atakują róże rosnące w nasłonecznionych, izolowanych
od wiatru miejscach.
Na ogół jest to przejściowy i niezbyt poważny problem.
W przypadku dużego ataku można spłukać szkodniki z rośliny polewając 
od spodu wodą w porze, gdy liście są już mokre od deszczu
(zmniejszy to ryzyko chorób grzybowych).
Nie zabije to owadów, ale utrudni im rozwój, ponieważ mniejsze
okazy nie wdrapią się z powrotem na różę. 

Śluzownica różana
larwy żółtozielone pokryte ciemnym śluzem, zeskrobują miękisz
na dolnej stronie liści.
Zaatakowane liście brunatnieją i zasychają, zalecany oprysk
odpowiednim preparatem.

SZKODNIKI KWIATÓW
Chrabąszcze
płatki i pylniki wyjedzone, czego efektem często jest rozwój
zdeformowanego kwiatu, na przykład jego połowy.
Chrząszcze należy zbierać i niszczyć. 

Płatkówka różóweczka
dziury w pąku kwiatowym, wewnątrz pąka    
albo w charakterystycznie zwiniętych liściach.

Tutkarz gałązkowiec
młode pąki kwiatowe martwe i zaschnięte,
na młodych liściach brązowe plamki, liście giną.
Poruszone jaskrawozielone owady szybko
uciekają.
Oprysk roślin i gleby. 

Wciornastki
żywią się sokiem z płatków kwiatowych, w wyniku ich
żerowania powstają okrągłe plamki z czerwoną obwódką.
Osobniki wraz z rozwojem zmieniają swoją barwę - od
żółtej do ciemnobrunatnej.
Larwy są bezskrzydłe, pomarańczowe, żółte lub białożółte.
Zazwyczaj wchodzą głęboko w pąk kwiatowy, który po
rozwinięciu ma plamy na płatkach.
Brzegi płatków są poczerniałe, kwiaty i liście są pokryte plamkami
i zdeformowane.
Uszkodzenia takie często zostają atakowane przez szarą pleśń i gniją.
Wciornastki występują na różach od początku czerwca do października.
Oprysk należy wykonać 2 lub 3 razy w odstępie kilku dni
przeznaczonym do tego celu preparatem.

SZKODNIKI GLEBOWE
Mrówki
To szkodniki głównie na glebach piaszczystych,
gleba wokół korzeni jest rozpulchniona, widać wejścia do
korytarzy, roślina więdnie i może obumrzeć.
Wzdłuż przejść i korytarzy należy rozsypać preparat
przeciwmrówkowy lub zastosować inny środek na mrówki. 

Pędraki
grube, tłuste, zakrzywione larwy chrabąszcza majowego,
długości ponad 2,5 cm.
Poważny szkodnik korzeniowy, który może spowodować
osłabienie a nawet śmierć krzewu.
Należy wybrać i zabić każą larwę znalezioną podczas
przekopywania gleby. 

Drutowce
larwy sprężykowatych, uszkadzające korzenie.
Owady dorosłe nocą żerują na pąkach i liściach,
w dzień kryją się w glebie.
Larwy należy usuwać ręcznie.


 NAROŚLA
Szypszyniec różany
czerwonawe, gąbczaste narośla z długimi, włoskowatymi
wyrostkami, które pojawiają się na liściach.
W nich zimują larwy szkodnika, w maju dorosłe owady
składają jaja na młodych pędach.
Spotykane są najczęściej na pędach dzikich gatunków i ich
odmian.
Nie powodują widocznych szkód, można je pozostawić jako
ciekawostkę lub oderwać z liściem i spalić. 

Narośla mrozowe
bardzo duże, brązowe i brodawkowate narośla w pobliżu
podstawy pędu, nie powodujące większych szkód.
Można odciąć je jesienią a ranę posmarować Arbrexem.
Bardzo groźne natomiast są takie narośla występujące na
korzeniach (guzowatość).